Czym jest ślub konkordatowy i jak wygląda ceremonia?
W czasie przygotowań do ślubu, przyszła para małżonków musi podjąć decyzję, jaki rodzaj zawarcia związku małżeńskiego będzie dla niej najlepszy. Dla osób wierzących idealnym rozwiązaniem może być ślub konkordatowy, który łączy w sobie najważniejsze elementy ślubu cywilnego i ślubu kościelnego. O czym jednak należy pamiętać decydując się na ślub konkordatowy?
Co to jest ślub konkordatowy?
Przed rokiem 1998, osoby zawierające sakramentalny związek małżeński były małżeństwem jedynie w świetle prawa kościoła katolickiego. Aby zawarte małżeństwo było zgodne z prawem polskim, konieczne było dodatkowe wzięcie ślubu w Urzędzie Stanu Cywilnego.
Obecnie, aby ułatwić załatwienie wszystkich formalności podczas jednej uroczystości, parom młodym umożliwiono zawarcie małżeństwa poprzez ślub konkordatowy, który jest zawierany w obecności duchownego w kościele i który pociąga za sobą skutki prawne.
Ślub konkordatowy a ślub kościelny
Choć od wielu lat możliwe jest wzięcie ślubu konkordatowego, który pozwala na ograniczenie wizyt w Urzędzie Stanu Cywilnego do minimum, nadal istnieje możliwość osobnego zorganizowania ślubu cywilnego i ceremonii w świątyni. Jest to jednak opcja wybierana przez pary młode niezwykle rzadko, ponieważ wiąże się z koniecznością podwójnego załatwiania formalności, co bywa czasochłonne.
Dla kogo najlepsza jest taka forma zawarcia związku małżeńskiego?
Ślub kościelny świetnie sprawdzi się w przypadku pary narzeczonych, dla której ważne jest życie zgodne z wiarą katolicką i jej wartościami. Jednak jako że sam ślub wyznaniowy nie posiada mocy prawnej, przyszłym małżonkom umożliwiono połączenie dwóch ceremonii w ramach ślubu konkordatowego.
Wzięcie ślubu konkordatowego jest możliwe po spełnieniu kilku warunków. Po pierwsze, aby mogło dojść do ślubu w kościele, żaden z przyszłych małżonków nie może być w już istniejącym związku małżeńskim.
Co więcej, para narzeczonych nie może być ze sobą w żaden sposób spowinowacona ani spokrewniona w linii prostej. W przypadku powinowactwa, para młoda może wystąpić do sądu o zgodę na zawarcie małżeństwa. Zabronione jest także wstępowanie w związek małżeński osób pozostających w relacji przysposobienia, to znaczy osoby adoptowanej z jej opiekunem prawnym.
Konieczne jest także, aby obydwie osoby wstępujące w związek małżeński były pełnoletnie. Choć również i w tym przypadku istnieje wyjątek od reguły. Za zgodą sądu, ślub konkordatowy może zawrzeć kobieta, która ukończyła 16. rok życia.
Warto również pamiętać, że ślub konkordatowy to łączy ślub cywilny jedynie ze ślubem kościelnym. W związku z tym, nie ma możliwości, aby przekształcić ślub humanistyczny lub ślub jednostronny w ślub konkordatowy.
Ślub konkordatowy z obcokrajowcem
Wzięcie ślubu konkordatowego z osobą spoza Polski jest możliwe, choć wymaga załatwienia kilku dodatkowych formalności. Obowiązkowe jest pozyskanie dokumentu, który poświadczy, że obcokrajowiec może legalnie wstąpić w związek małżeński zgodnie z prawem, które obowiązuje w kraju jego pochodzenia.
Oprócz tego, konieczne będzie skorzystanie z usług tłumacza przysięgłego, który przełoży niezbędne dokumenty na język polski i uwierzytelni tłumaczenie. W następnym kroku należy złożyć dokumenty w Urzędzie Stanu Cywilnego, dzięki czemu przyszli małżonkowie otrzymają zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, które jest ważne przez 6 miesięcy.
Ślub konkordatowy poza granicami kraju
Zazwyczaj para młoda decyduje się na wzięcie ślubu w parafii panny młodej, jako że tak wynika z wieloletniej tradycji. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby zorganizować ceremonię poza budynkiem kościoła, a nawet za granicą! Jedyną różnicą między ceremonią w kościele i poza nim polega na tym, że proboszcz musi wyrazić na to zgodę w postaci dokumentu zwanego licencją.
Ślub konkordatowy – jakich dokumentów potrzebujesz?
Lista dokumentów, które są niezbędne, aby wziąć ślub konkordatowy, jest dość długa. Dlatego właśnie, przygotowania do ceremonii warto zacząć ze sporym wyprzedzeniem, aby mieć pewność, że uda się skompletować wszystkie zaświadczenia.
Jeśli chcecie wziąć ślub konkordatowy, obowiązkowo musicie mieć:
- dokumenty tożsamości
- skrócony odpis aktu urodzenia
- świadectwa chrztu
- świadectwa bierzmowania
- zaświadczenie o odbyciu nauk przedmałżeńskich
- zaświadczenie o wizytach w Parafialnej Poradni Rodzinnej
- dokument potwierdzający brak istnienia okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa
- zaświadczenie o zapowiedzi ślubu (na przykład jeśli pan młody przynależy do innej parafii)
- zaświadczenie o odbytej spowiedzi
Jak wziąć ślub konkordatowy? Poradnik krok po kroku
Choć ślub konkordatowy powstał po to, aby ograniczyć załatwianie formalności do niezbędnego minimum, para młoda nadal ma przed sobą kilka kroków zanim będzie mogła bez przeszkód zawrzeć związek małżeński.
Nauki przedmałżeńskie i wizyty w Poradni Rodzinnej
W pierwszej kolejności przyszli małżonkowie powinni udać się na nauki przedmałżeńskie, które są regularnie organizowane w parafiach. Obecnie nauki przedmałżeńskie można zrealizować nawet online, bez konieczności wychodzenia z domu. Po ukończeniu nauk przedmałżeńskich uzyskacie bezterminowe zaświadczenie, które należy dostarczyć do parafii, w której bierzecie ślub.
Konieczne jest również, aby narzeczeni trzykrotnie udali się do Parafialnej Poradni Rodzinnej. Podczas spotkań z doradcą, przyszła para młoda pozna tajniki naturalnego planowania rodziny.
Wizyta w kancelarii parafialnej
Około pół roku przed planowanym ślubem, narzeczeni powinni udać się do kancelarii parafii, aby zarezerwować termin ślubu konkordatowego. Jeśli zależy wam na wzięciu ślubu konkretnego dnia, udajcie się do parafii nawet rok wcześniej, aby mieć pewność, że uda się zarezerwować tę datę.
Weźcie ze sobą:
- dowody osobiste
- świadectwa chrztu (ważne przez 3 miesiące od wydania dokumentu)
- świadectwa bierzmowania (ważne przez 3 miesiące od wydania dokumentu)
- potwierdzenie odbycia nauk przedmałżeńskich (zaświadczenie o ukończeniu kursu przedmałżeńskiego można donieść w późniejszym terminie).
Zgłoszenie do Urzędu Stanu Cywilnego
W następnym kroku, należy udać się do Urzędu Stanu Cywilnego (około 3 miesięcy przed planowanym ślubem), aby uzyskać zaświadczenie o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa.
Potrzebujecie następujących dokumentów:
- dowody osobiste przyszłych małżonków
- skrócone odpisy aktów urodzenia
- dowód opłaty skarbowej (można ją wnieść przelewem lub w kasie urzędu w mieście, w którym odbędzie się ślub konkordatowy).
Jeśli któreś z narzeczonych jest wdowcem lub wdową, należy wziąć ze sobą również akt zgonu małżonka.
Na tym etapie, narzeczeni muszą również określić, jakie nazwiska będą nosić po zawarciu związku małżeńskiego zarówno oni, jak i ich dzieci. Opcji jest kilka: jedno z narzeczonych może przyjąć nazwisko współmałżonka, obydwoje mogą pozostać przy swoich nazwiskach lub zdecydować się na nazwiska podwójne. Warto więc omówić tę kwestię wcześniej, aby nie doszło do nieporozumień.
Kolejna wizyta w kancelarii parafialnej
Po uzyskaniu zaświadczenia z Urzędu Stanu Cywilnego, należy ponownie udać się do kancelarii parafialnej, aby sporządzić protokół przedślubny – zazwyczaj należy to zrobić kilka tygodni przed planowaną uroczystością.
Na tym etapie musicie dostarczyć:
- zaświadczenie pozyskane w USC
- potwierdzenie odbycia nauk przedmałżeńskich (jeśli nie zrobiliście tego przy pierwszej wizycie w kancelarii) i uczestnictwa w spotkaniach w poradni rodzinnej
- potwierdzenie odczytania zapowiedzi o ślubie w parafiach narzeczonych.
Wizyta w kancelarii parafialnej przed uroczystością
Ostatnia wizyta w kancelarii odbywa się w dniu ślubu, tuż przed uroczystością. Wtedy para młoda przedstawia swoje zaświadczenie o odbytej spowiedzi.
Ważne jest, aby zarówno przyszli małżonkowie, jak i ich świadkowie mieli ze sobą dowody osobiste.
Ile kosztuje zawarcie małżeństwa w kościele?
Narzeczeni muszą być przygotowani na poniesienie kosztów związanych z ceremonią zawarcia małżeństwa. Opłaty wynoszą:
- 84 złote za opłatę skarbową (płatna przelewem lub w kasie Urzędu Stanu Cywilnego)
- od 500 do 1500 złotych składane duchownemu.
Dodatkowo należy doliczyć koszt nauk przedślubnych, zapowiedzi, usługi organisty, a także strojenie i sprzątanie kościoła. Tu jednak ceny wahają się w zależności od wielkości parafii i regionu, w którym narzeczeni decydują się na zawarcie sakrament małżeństwa.
Sporządzenie aktu małżeństwa – koszt
Dwa tygodnie po ślubie konkordatowym, nowożeńcy mogą odebrać bezpłatnie skrócony odpis aktu małżeństwa w Urzędzie Stanu Cywilnego. Każdy kolejny odpis skrócony aktu małżeństwa to koszt 22 złotych, a za odpis zupełny zapłacisz 33 złote.
O jakich formalnościach musisz pamiętać po ślubie?
Zaraz po uroczystości w kościele sporządzany jest akt małżeństwa, który następnie duchowny ma obowiązek przekazać do kierownika USC w ciągu 5 dni. Jednak jeśli wszystkie formalności przebiegły sprawnie, to już w chwili wyrażenia woli zawarcia małżeństwa przed kapłanem, narzeczeni zostają mężem i żoną. Na tej podstawie małżeństwo uznaje się za ważne i takie, które pociąga za sobą skutki prawne.
Sporządzony akt małżeństwa jest następnie rejestrowany w USC i po dwóch tygodniach możecie odebrać jego skrócony odpis.